12 czerwca 2025
Zwolnienie dyscyplinarne to jedno z najbardziej drastycznych rozwiązań umowy o pracę, które może zapaść z inicjatywy pracodawcy. Ta forma rozstania się z pracownikiem nie tylko skutkuje natychmiastowym zakończeniem stosunku pracy, ale także pozostawia ślad, który może wywoływać poważne konsekwencje dla pracownika – zarówno prawne, jak i zawodowe.
Spis treści:
Zwolnienie dyscyplinarne to potoczne określenie rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika. W świetle przepisów prawa pracy, a dokładnie zgodnie z art. 52 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy, pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez okresu wypowiedzenia, gdy doszło do ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych.
Taka forma zakończenia stosunku pracy jest jednostronna, natychmiastowa i wywołuje skutki z chwilą złożenia pracownikowi oświadczenia o rozwiązaniu umowy. Pracodawca nie musi pytać o zgodę ani czekać na odpowiedź – decyzja jest wiążąca od momentu doręczenia.
Zwolnienie w trybie dyscyplinarnym możliwe jest wyłącznie na podstawie art. 52 Kodeksu pracy, który wymienia trzy przypadki umożliwiające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika:
Zgodnie z przepisami, rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z winy pracownika musi nastąpić w ciągu miesiąca od dnia uzyskania przez pracodawcę informacji o przewinieniu. Po tym terminie, rozwiązanie umowy w trybie dyscyplinarnym będzie bezprawne.
Rozwiązanie umowy o pracę w trybie dyscyplinarnym musi być sporządzone na piśmie i zawierać:
Warto pamiętać, że umowy o pracę bez wypowiedzenia można rozwiązać niezależnie od jej rodzaju – czy to umowa na czas nieokreślony, określony, czy próbny.
Zwolnienie dyscyplinarne może mieć poważne konsekwencje dla pracownika, w tym:
Informacja o zwolnieniu dyscyplinarnym trafia do świadectwa pracy, a więc towarzyszy pracownikowi przy każdej kolejnej rekrutacji, powodując trudności w znalezieniu nowej pracy. Co więcej, dyscyplinarne zwolnienie pracownika pozostaje w aktach osobowych na stałe, chyba że zostanie stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu jako bezprawne.
W praktyce pracodawca może zwolnić pracownika w trybie natychmiastowym wyłącznie w sytuacjach przewidzianych przez Kodeks pracy, szczególnie gdy dochodzi do ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych. Przykłady takich naruszeń to m.in. uporczywe unikanie obowiązków, nieusprawiedliwiona nieobecność w pracy, działanie na szkodę firmy czy powtarzające się konflikty w zespole. Winy pracownika w razie takich przewinień nie można bagatelizować – mogą one bowiem uniemożliwiać dalsze wykonywanie pracy na zajmowanym stanowisku i poważnie zakłócać funkcjonowanie całego zakładu pracy.
Jeśli uważasz, że doszło do bezprawnego zwolnienia dyscyplinarnego, możesz:
Pracownik nie ponosi kosztów postępowania, a pozew należy złożyć w 3 egzemplarzach.
W przypadku niesłusznego zwolnienia dyscyplinarnego, sąd pracy może:
Pracownik może też żądać dodatkowego zadośćuczynienia na podstawie Kodeksu cywilnego, jeśli zwolnienie miało negatywny wpływ na zdrowie psychiczne lub życie zawodowe.
Otrzymanie wypowiedzenia umowy lub natychmiastowego rozwiązania stosunku pracy w trybie dyscyplinarnym nie zamyka drogi do obrony swoich praw. Pracownik ma prawo do złożenia odwołania do sądu pracy, a odwołania do sądu pracy należy dokonać w ciągu 21 dni od doręczenia oświadczenia o rozwiązaniu umowy. W pozwie należy szczegółowo wskazać, dlaczego decyzja pracodawcy była nieuzasadniona lub niezgodna z przepisami – np. brak realnych podstaw, niewłaściwa procedura czy nieproporcjonalność kary do przewinienia. Dla wielu pracowników, złożenie odwołania do sądu pracy to jedyna droga do oczyszczenia swojego imienia i odzyskania pozycji zawodowej.
Nieprawidłowe rozwiązanie umowy w trybie dyscyplinarnym przez pracodawcę może mieć poważne konsekwencje. Oto najczęstsze błędy:
Choć zwolnienie dyscyplinarne może nastąpić nagle i być szokiem, nie zawsze musi oznaczać koniec kariery zawodowej. Takie rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia powinno być ostatecznością, a sąd pracy w ciągu 21 dni od wypowiedzenia może jeszcze odwrócić bieg sprawy.
Warto walczyć o swoje prawa, zwłaszcza w sprawach z zakresu prawa pracy – to nie tylko kwestia godności, ale też przyszłości zawodowej i finansowej.
Chcesz dowiedzieć się więcej o rozwiązywaniu umów o pracę lub przygotować się do sprawy w sądzie pracy? Skontaktuj się z doradcą ds. prawa pracy lub prawnikiem specjalizującym się w rozwiązaniach stosunku pracy – zwłaszcza gdy chodzi o pracę w trybie dyscyplinarnym.
To rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika, dokonane jednostronnie przez pracodawcę. Następuje natychmiast i może dotyczyć każdego rodzaju umowy (na czas określony, nieokreślony, próbny).
Zgodnie z art. 52 Kodeksu pracy, podstawy to m.in.:
Pracodawca ma maksymalnie 1 miesiąc od momentu, gdy dowiedział się o przewinieniu. Po upływie tego terminu zwolnienie jest bezprawne.
Zwolnienie dyscyplinarne skutkuje:
Tak. Pracownik ma 21 dni od doręczenia pisma na złożenie odwołania do sądu pracy. Sąd może przywrócić pracownika do pracy lub zasądzić odszkodowanie.
