09 kwietnia 2025
Urlop wypoczynkowy to jedno z podstawowych uprawnień przysługujących pracownikom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę. Jego głównym celem jest umożliwienie pracownikowi odpoczynku i regeneracji. Jednak w praktyce często zdarza się, że pracownik nie zdąży wykorzystać urlopu przed zakończeniem umowy o pracę. W takich sytuacjach powstaje pytanie, czy przeniesienie urlopu na kolejną umowę jest możliwe, czy też pracodawca ma obowiązek wypłacić ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop.
Kodeks pracy określa zasady dotyczące urlopu wypoczynkowego i sytuacji, w których możliwe jest przeniesienie niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego na kolejny stosunek pracy. W niniejszym artykule przedstawimy regulacje dotyczące tego zagadnienia oraz zasady, które muszą zostać spełnione, aby pracownik mógł skorzystać z niewykorzystanego urlopu w czasie zatrudnienia na podstawie kolejnej umowy o pracę.
Spis treści:
W przypadku zawarcia stosunku pracy na podstawie kolejnej umowy u tego samego pracodawcy, niewykorzystany urlop wypoczynkowy z poprzedniej umowy może zostać przeniesiony na nowy okres zatrudnienia. Przeniesienie to następuje automatycznie, bez konieczności składania odrębnego wniosku pracownika, ponieważ w świetle przepisów uznaje się, że kolejna umowa stanowi kontynuację zatrudnienia.
Zgodnie z art. 152 Kodeksu pracy, każdemu pracownikowi zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego i płatnego urlopu wypoczynkowego. Pracownik nie może się tego prawa zrzec ani przekazać go innej osobie.
Wymiar urlopu wypoczynkowego zależy od stażu pracy i wynosi:
Do okresu zatrudnienia, od którego zależy wymiar urlopu, wlicza się również okres ukończonej nauki, np. szkoły średniej, policealnej czy wyższej.
Dni urlopu wypoczynkowego naliczane są proporcjonalnie w przypadku zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy. Przykładowo, pracownik zatrudniony na pół etatu nabywa prawo do 10 lub 13 dni urlopu.
Pracownik zatrudniony na podstawie kolejnej umowy na okres próbny nabywa prawo do urlopu wypoczynkowego proporcjonalnie do czasu trwania umowy. Wymiar urlopu ustala się w odniesieniu do pełnego urlopu przysługującego w skali roku, a jego wykorzystanie jest możliwe w trakcie trwania umowy lub – w razie jej przedłużenia – może zostać uwzględnione w nowym stosunku pracy. W przypadku potrzeby wcześniejszego skorzystania z urlopu, pracownik może złożyć stosowny wniosek pracownika do pracodawcy.
Zasadą jest, że jeśli stosunek pracy wygasa lub zostaje rozwiązany, a pracownik nie zdążył wykorzystać urlopu przysługującego mu w ramach danej umowy, pracodawca powinien wypłacić ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop. Istnieją jednak wyjątki od tej zasady.
Kodeks pracy przewiduje możliwość przeniesienia urlopu na kolejną umowę o pracę pod warunkiem, że:
Aby przeniesienie niewykorzystanego urlopu było skuteczne, pracodawca i pracownik muszą zawrzeć porozumienie o wykorzystaniu urlopu wypoczynkowego. Powinno ono zawierać:
Porozumienie to powinno zostać sporządzone w formie pisemnej i przechowywane w dokumentacji pracowniczej w części C akt osobowych.
Jeśli stosunek pracy ulega rozwiązaniu lub wygasa, a kolejne zatrudnienie nie jest kontynuowane bezpośrednio, pracodawca ma obowiązek wypłacić ekwiwalent za niewykorzystany urlop.
Zgodnie z art. 171 § 1 Kodeksu pracy, ekwiwalent pieniężny za urlop przysługuje w przypadku:
Ekwiwalent za urlop wypłaca się najpóźniej w ostatnim dniu trwania umowy.
Jeżeli pracownik nie wykorzystał całego urlopu w danym roku kalendarzowym, automatycznie przechodzi on na rok kolejny jako urlop zaległy. Zgodnie z przepisami, urlop ten powinien zostać wykorzystany do końca września następnego roku.
Pracownice, które przebywają na urlopie macierzyńskim, zachowują prawo do zaległego urlopu wypoczynkowego. Jeśli umowa o pracę wygasa w trakcie urlopu macierzyńskiego, pracodawca ma obowiązek wypłacić ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop.
Jeżeli jednak stosunek pracy jest kontynuowany, pracownica może skorzystać z niewykorzystanego urlopu po powrocie do pracy.
Jeśli dochodzi do przeniesienia urlopu na kolejną umowę, informacja o niewykorzystanym urlopie powinna być zawarta w świadectwie pracy. Pracownik może również złożyć wniosek o wydanie świadectwa pracy, w którym znajdzie się zapis o części urlopu pozostałej do wykorzystania.
Przeniesienie niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego na kolejną umowę o pracę jest możliwe tylko w przypadku zachowania ciągłości zatrudnienia u tego samego pracodawcy. Jeśli między umowami wystąpi przerwa, pracodawca zobowiązany jest do wypłaty ekwiwalentu pieniężnego za urlop przysługujący pracownikowi.
Podstawowe zasady dotyczące urlopu wypoczynkowego to:
Zrozumienie przepisów dotyczących urlopu i jego przenoszenia pozwala zarówno pracownikom, jak i pracodawcom skutecznie planować czas pracy i uniknąć nieporozumień związanych z wykorzystaniem należnego odpoczynku.
