28 lutego 2025
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, każdy pracownik ma prawo do corocznego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Jednak w pewnych sytuacjach pracodawca może odwołać pracownika z urlopu, jeśli wystąpią okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu. Kwestie te reguluje Kodeks pracy, który określa warunki i procedury związane z odwołaniem pracownika z urlopu wypoczynkowego.
Spis treści:
Odwołanie pracownika z urlopu przysługuje pracodawcy tylko wtedy, gdy okoliczności, które wymagają obecności podwładnego w pracy, nie były znane w momencie udzielania urlopu. Przedsiębiorca nie może zatem odwołać swojego pracownika z urlopu w celu wykonania przez niego normalnej, zaplanowanej wcześniej pracy.- art.167 Kodeks Pracy.
Prawo do wypoczynku jest jednym z podstawowych uprawnień pracownika wynikających z przepisów prawa pracy. Art. 66 Konstytucji RP gwarantuje, że każdy pracownik ma prawo do określonych w ustawie dni wolnych od pracy oraz corocznych, płatnych urlopów wypoczynkowych. Z kolei art. 152 § 1 Kodeksu pracy wskazuje, że pracownikowi przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego, który powinien być nieprzerwany i płatny. Regulacja ta dotyczy wszystkich osób zatrudnionych na podstawie stosunku pracy, niezależnie od formy umowy o pracę, wymiaru czasu pracy czy zajmowanego stanowiska.
Kodeks pracy przewiduje możliwość odwołania pracownika z urlopu. Zgodnie z art. 167, pracodawca może odwołać pracownika z urlopu wypoczynkowego, jeśli pojawią się okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu, a obecność pracownika w zakładzie pracy jest niezbędna. Pracownik ma obowiązek zastosować się do decyzji pracodawcy, a wszelkie koszty poniesione w związku z odwołaniem go z urlopu powinny zostać zwrócone przez pracodawcę.
Nie istnieją ścisłe regulacje dotyczące formy, w jakiej pracodawca powinien poinformować pracownika o odwołaniu go z urlopu. Może to nastąpić telefonicznie, mailowo lub w inny skuteczny sposób. Istotne jest, aby pracodawca miał pewność, że pracownik rzeczywiście otrzymał informację o odwołaniu. Warto, aby decyzja ta została przekazana z odpowiednim wyprzedzeniem, aby umożliwić pracownikowi swobodny powrót do pracy.
Pracodawca ponosi wydatek związany z odwołaniem pracownika z urlopu, co oznacza, że musi zwrócić koszty poniesione przez pracownika w bezpośrednim związku z odwołaniem, np. bilety lotnicze czy rezerwacje hotelowe. Pracownik ma również prawo do wykorzystania niewykorzystanej części urlopu w innym terminie.
Pracownik, który został skutecznie poinformowany o odwołaniu z urlopu, ma obowiązek stawić się w pracy. Odmowa przerwania urlopu może zostać uznana za naruszenie obowiązków pracowniczych, co może skutkować konsekwencjami dyscyplinarnymi. W skrajnych przypadkach może prowadzić nawet do zwolnienia dyscyplinarnego. Warto pamiętać, że decyzja pracodawcy jest traktowana jako polecenie służbowe, którego pracownik nie może zignorować.
Zgodnie z k.p., pracownik może liczyć na zwrot kosztów odwołania, jeżeli udowodni poniesione wydatki. Przesunięcie urlopu na termin późniejszy lub jego odwołanie bez uzasadnionych powodów może zostać uznane za ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych. Najnowsze orzecznictwo wskazuje, że pracodawca, który bezpodstawnie zmienia termin powrotu pracownika, może narazić się na roszczenia odszkodowawcze. W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej lub spółek komandytowych czy komandytowo-akcyjnych, obowiązują inne regulacje, a zmiany w przepisach mogą wpłynąć na zakres ochrony pracowników. Wracając do pracy po odwołaniu urlopu, warto sprawdzić, jakie prawa przysługują pracownikowi oraz jakie są obowiązki pracodawcy.
Odwołanie pracownika z urlopu i przerwanie urlopu to dwa różne pojęcia. Przerwanie urlopu następuje w sytuacjach przewidzianych w art. 166 Kodeksu pracy, np. gdy pracownik staje się czasowo niezdolny do pracy wskutek choroby, podlega izolacji z powodu choroby zakaźnej, odbywa ćwiczenia wojskowe lub korzysta z urlopu macierzyńskiego. W tych przypadkach pracodawca musi udzielić urlopu w późniejszym terminie.
Natomiast odwołanie pracownika z urlopu wypoczynkowego następuje, gdy okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu powodują konieczność jego powrotu do pracy. Pracodawca musi ponieść koszty związane z odwołaniem pracownika oraz umożliwić mu wykorzystanie niewykorzystanych dni urlopu w innym terminie. Pracownik pozostaje w bezpośrednim związku z odwołaniem, co oznacza, że jego powrót jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania zakładu.
Odwołanie pracownika z urlopu wypoczynkowego to narzędzie, z którego pracodawca może skorzystać w wyjątkowych sytuacjach. Musi to jednak nastąpić w uzasadnionych okolicznościach nieprzewidzianych w chwili rozpoczynania urlopu. Pracownik ma obowiązek podporządkowania się takiej decyzji, a pracodawca zobowiązany jest do zwrotu kosztów związanych z odwołaniem. Warto, aby zarówno pracownicy, jak i działy HR byli świadomi przepisów regulujących tę kwestię, aby unikać nieporozumień i problemów związanych z zarządzaniem urlopami.
