Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP)

28 lutego 2025

Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP) jest państwowym funduszem celowym, stworzonym w celu ochrony roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy. Jego działalność reguluje ustawa z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz.U. 2006 Nr 158 poz. 1121). Fundusz ten jest kluczowym narzędziem wsparcia finansowego dla pracowników w sytuacjach kryzysowych, kiedy pracodawca nie jest w stanie spełnić swoich zobowiązań finansowych.

Spis treści:

• Kto opłaca Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP)?
• Za kogo należy opłacać składki na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych?
• Kiedy pracodawca jest zwolniony z opłacania składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych?
• Komu i jakie świadczenia należą się z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych?
• Kiedy można otrzymać pieniądze z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych?
• Jak otrzymać wypłatę z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych?

Kto opłaca Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP)?

Zgodnie z ustawą, do opłacania składek na fundusz pracy zobowiązani są pracodawcy, czyli osoby prowadzone działalność gospodarczą, która wiąże się z zatrudnianiem pracowników. Dotyczy to:

• Przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą wyłącznie na terenie Polski;
• Przedsiębiorców działających na terenie Unii Europejskiej, EFTA, Zjednoczonego Królestwa, w zakresie ich działalności na terenie Polski;
• Oddziałów banków zagranicznych, instytucji kredytowych i zakładów ubezpieczeń, które zatrudniają co najmniej jedną osobę na podstawie umowy o pracę lub innej podstawie prawnej wynikającej z przepisów prawa pracy.

Podstawę wymiaru składki na FGŚP stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, emerytalne i rentowe.

Za kogo należy opłacać składki na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych?

Obowiązek opłacania składek na fundusz dotyczy pracowników, którzy są objęci ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym. Dotyczy to zatrudnienia na podstawie:

• Umowy o pracę;
• Umowy o pracę nakładczą;
• Umowy zlecenia lub innych umów równorzędnych.

Ponadto, obowiązek opłacania składek występuje również w przypadku osób wykonujących pracę zarobkową w ramach stosunku pracy na rzecz pracodawcy będącego członkiem spółdzielni produkcyjnych lub kółek rolniczych. Wyjątek stanowi zatrudnienie w charakterze pomocy domowej.

Kiedy pracodawca jest zwolniony z opłacania składek na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych?

Pracodawca może zostać zwolniony z opłacania składek na fundusz w następujących przypadkach:

• Zatrudnienie osób powracających z urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego lub urlopu wychowawczego przez okres 36 miesięcy od pierwszego miesiąca po powrocie;
• Zatrudnienie osób, które ukończyły 50. rok życia i były zarejestrowane w urzędzie pracy jako bezrobotne przez 30 dni przed podjęciem pracy przez okres 12 miesięcy od pierwszego miesiąca po zawarciu umowy o pracę;
• Zatrudnienie osób, które osiągnęły wiek 55 lat (kobiety) lub 60 lat (mężczyźni);
• Zatrudnienie osób młodszych niż 30 lat skierowanych do pracy przez urząd pracy, przez okres 12 miesięcy od zawarcia umowy o pracę.

Komu i jakie świadczenia należą się z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych?

Fundusz gwarantuje wypłatę niezaspokojonych roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy. Świadczenia te przysługują aktualnym i byłym pracownikom oraz uprawnionym do renty rodzinnej członkom rodziny zmarłego pracownika.

Rodzaje świadczeń obejmują m.in.:

• Wynagrodzenia za pracę, urlopy, czas przestoju oraz choroby zawodowe;
• Odprawy pieniężne wynikające z przepisów o rozwiązywaniu stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracownika;
• Ekwiwalenty za niewykorzystane urlopy.

Łączna kwota wypłaconych świadczeń za jeden miesiąc nie może przekroczyć przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

Kiedy można otrzymać pieniądze z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych?

Fundusz wypłaca należności w sytuacjach określonych w ustawie, takich jak:

• Ogłoszenie upadłości pracodawcy;
• Wszczęcie postępowania restrukturyzacyjnego;
• Oddalenie wniosku o upadłość z powodu niewystarczającego majątku na pokrycie kosztów postępowania;
• Zaprzestanie działalności gospodarczej przez pracodawcę na okres dłuższy niż dwa miesiące.

Jak otrzymać wypłatę z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych?

Wniosek o wypłatę świadczeń składa się do marszałka województwa właściwego dla siedziby firmy. Wniosek powinien zawierać:

• Dane osobowe pracownika (imię, nazwisko, numer PESEL, adres zamieszkania);
• Informacje o niezaspokojonych roszczeniach i podstawie ich powstania;
• Oświadczenie o zatrudnieniu oraz dokumenty potwierdzające niewypłacalność pracodawcy.

W przypadku niewypłacalności, wniosek może być również złożony przez pracodawcę, syndyka lub likwidatora w formie zbiorczego wykazu niezaspokojonych roszczeń.

Podsumowanie

Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych stanowi zabezpieczenie dla pracowników w razie niewypłacalności pracodawcy, zapewniając wypłatę należnych wynagrodzeń i innych roszczeń. Obowiązek opłacania składek na fundusz spoczywa na pracodawcach, a zwolnienia z tego obowiązku są szczegółowo określone w przepisach. W razie wystąpienia niewypłacalności pracownicy mają prawo do złożenia wniosku o świadczenia, zabezpieczając swoje roszczenia zgodnie z ustawą z dnia 13 lipca.