16 stycznia 2025
Urlop wypoczynkowy jest jedną z form odpoczynku od obowiązków zawodowych, wynikającą z przepisów prawa pracy. Pracownik ma zagwarantowane prawo do urlopu, którego nie można mu odmówić, a okres ten powinien być uzgodniony z pracodawcą i odpowiednio zaplanowany. Co jednak w sytuacji, gdy zakończymy współpracę i nie zdążymy wykorzystać przysługujących dni wolnych? Czy urlop przepada? Odpowiedzi znajdziesz poniżej.
Spis treści:
Ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy to świadczenie pieniężne przysługujące pracownikowi w przypadku, gdy z różnych powodów nie mógł on wykorzystać należnych mu dni wolnych od pracy przed rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy. Prawo do ekwiwalentu wynika z przepisów Kodeksu pracy oraz szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego określonych w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej.
Ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypłacany jest w sytuacjach, gdy udzielenie urlopu zaległego lub bieżącego w naturze nie jest możliwe, szczególnie w przypadku zakończenia współpracy. Pracodawca ma obowiązek wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego w terminie ustania stosunku pracy.
Współczynnik ekwiwalentu to wskaźnik wykorzystywany do obliczenia wysokości ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Ustala się go na podstawie liczby dni roboczych w roku kalendarzowym, przy uwzględnieniu pięciodniowego tygodnia pracy oraz dni wolnych od pracy. Współczynnik ten różni się w zależności od wymiaru czasu pracy pracownika. Na przykład w przypadku niepełnego etatu wartość współczynnika oblicza się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy.
Pracodawca, wypłacając ekwiwalent, musi uwzględnić także miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu oraz wysokość wynagrodzenia za pracę, które stanowi podstawę do wyliczenia stawki godzinowej. W przypadku zawarcia kolejnej umowy z tym samym pracodawcą bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy, obowiązek wypłacenia ekwiwalentu pieniężnego może nie mieć zastosowania, jeśli strony postanowią o wykorzystaniu urlopu w trakcie pozostawania pracownika w stosunku pracy.
Zdecydowanie nie. Urlop, którego pracownik nie zdążył wykorzystać przed zakończeniem stosunku pracy, musi zostać zrekompensowany w formie ekwiwalentu pieniężnego. Dotyczy to zarówno bieżących dni wolnych, jak i zaległych urlopów.
Uwaga!
Zgodnie z art. 171 Kodeksu pracy, ekwiwalent nie przysługuje, jeśli pracodawca i pracownik uzgodnią, że urlop zostanie wykorzystany w trakcie trwania nowej umowy o pracę zawartej bezpośrednio po rozwiązaniu poprzedniej.
Wyjątek:
Jeśli pracownik podpisze z pracodawcą kolejną umowę bez przerwy między stosunkami pracy, ekwiwalent pieniężny za urlop nie musi być wypłacany.
Pierwszym krokiem w obliczaniu ekwiwalentu jest ustalenie współczynnika. Współczynnik ten zmienia się każdego roku i należy go dokładnie sprawdzić przed dokonaniem wyliczeń.
Przykładowa kalkulacja na rok 2025:
365 dni roku - (52 niedziele + 11 dni świątecznych + 52 dni wolne) : 12 = 20,83.
Przy zatrudnieniu na część etatu współczynnik oblicza się proporcjonalnie:
Uwaga!
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy z 1997 r., w przypadku pracy w niepełnym wymiarze czasu współczynnik należy obniżyć proporcjonalnie do liczby godzin pracy.
Aby ustalić wysokość ekwiwalentu, należy:
Do podstawy ekwiwalentu zaliczają się:
Przykład:
Pani Anna kończy umowę o pracę z końcem miesiąca i nie zdążyła wykorzystać 10 dni urlopu (80 godzin). Pracuje na pełny etat, a jej wynagrodzenie wynosi 4666 zł brutto.
Obliczenia:
Zgodnie z interpretacją przepisów, ekwiwalent za urlop powinien zostać wypłacony najpóźniej w dniu zakończenia stosunku pracy. Takie stanowisko zostało potwierdzone przez Sąd Najwyższy oraz Państwową Inspekcję Pracy.
Stanowisko PIP:
Wynagrodzenie oraz inne świadczenia związane z zatrudnieniem powinny być wypłacane w dniu rozwiązania umowy. Od tego momentu pracodawca traci możliwość odroczenia płatności.
Chcesz być ekspertem w swojej dziedzinie? Dołącz do szkoleń z prawa pracy i szkoleń kadrowych w Kadry Verte, by poszerzyć swoją wiedzę i osiągnąć nowe cele zawodowe. Zainwestuj w siebie i zyskaj pewność w każdej sytuacji związanej z zarządzaniem kadrami.
Urlop wypoczynkowy to ważne prawo pracownika. Nawet jeśli nie zostanie wykorzystany, pracodawca jest zobowiązany do rekompensaty finansowej, co gwarantują przepisy prawa pracy. Warto znać swoje uprawnienia, aby zadbać o pełne rozliczenie przy zakończeniu współpracy.
